Świece zapachowe są traktowane jako mieszaniny chemiczne, zazwyczaj stworzone z wosku oraz olejku zapachowego, i tym samym podlegają obowiązkowi posiadania etykiety CLP oraz karty charakterystyki. Obowiązek ten dotyczy każdego wytwórcy wyrobów chemicznych, niezależnie od skali produkcji. W tym artykule postaramy się wam w prosty sposób przybliżyć wymogi dotyczące świec zapachowych według europejskiego rozporządzenia REACH oraz CLP.
Karta charakterystyki
Wielu z was zadaje sobie pytanie co to jest karta charakterystyki, kiedy jest wymagana i dlaczego muszę ją mieć?
Karta charakterystyki to nic innego jak dokument stworzony dla mieszaniny lub substancji chemicznej zawierający informacje na temat składu, klasyfikacji zagrożeń, bezpiecznego stosowania, przechowywania i usuwania produktów. Dokument ten jest przede wszystkim przeznaczony do użycia w miejscu pracy, ponieważ jest źródłem informacji o zagrożeniach, zarówno dla pracodawców jak i pracowników, oraz źródłem porad dotyczących bezpiecznego stosowania produktu.
Kiedy karta charakterystyki w takim razie jest wymagana?
Jeżeli sprzedajemy swoje produkty np., do sklepu, kwiaciarni, hotelu itp., kartę mamy obowiązek dostarczyć razem z pierwszą dostawą produktów. Po dostarczeniu karty pierwszy raz do konkretnego odbiorcy, nie ma już potrzeby dostarczania dalszych kopii z kolejnymi dostawami do tego samego odbiorcy. Będziemy ją natomiast musieli ponownie dostarczyć po aktualizacji karty. Warto tu również zaznaczyć, że nie dostarczamy jej klientom indywidualnym (konsumentom).
Kartę mogą również wymagać platformy sprzedażowe oraz firmy przewozowe w przypadku kiedy dojdzie do uszkodzenia przesyłki z substancją/mieszaniną chemiczną. Muszą one wtedy mieć wgląd do informacji w jaki sposób, np. posprzątać daną substancję/mieszaninę, albo czy należy zawiadomić odpowiednie służby o dostaniu się substancji chemicznych do środowiska (zazwyczaj w przypadku rozlewu dużych ilości).
Kartę i wszystkie jej aktualizacje mamy obowiązek przechowywać 10 lat od jej wydania, nawet w przypadku kiedy zakończyliśmy działalność albo wycofaliśmy dany produkt ze sprzedaży.
Wielokrotnie pojawia się pytanie, dlaczego muszę wykonać klasyfikację CLP oraz kartę charakterystyki za każdym razem kiedy tworzę nową mieszaninę (w tym wypadku świecę)?
Każda świeca stworzona z wosku, kompozycji zapachowej czy też barwnika musi posiadać kartę charakterystyki oraz klasyfikację CLP stworzoną indywidualnie pod jej formulację. Nie ma możliwości wykorzystania uniwersalnej karty charakterystyki dla różnych świec ponieważ każdy olejek zapachowy czy też barwnik posiada różne substancje i w zależności od stężenia danego olejku bądź barwnika w danej świecy, różne zagrożenia może ono wywołać.
Wiedząc już co to jest karta charakterystyki, przejdziemy teraz do rozwinięcia tematu klasyfikacji CLP oraz etykiet CLP.
Klasyfikacja oraz etykieta CLP
Co to jest klasyfikacja CLP oraz etykieta CLP i dlaczego jej potrzebujemy?
CLP oznacza „Klasyfikację, oznakowanie i pakowanie” (z ang. Classification, Labelling and Packaging). Jest ona skierowana do pracowników, konsumentów i ogółu społeczeństwa. Klasyfikacja CLP jest nieodzowną częścią karty charakterystyki, a informacje na jej temat znajdziemy w sekcji 2 karty charakterystyki. Etykieta CLP natomiast, zawiera informacje oraz oznaczenia zgodne z klasyfikacją CLP wykonaną dla danej mieszaniny bądź substancji chemicznej. Informuje ona użytkownika produktu o głównych zagrożeniach i podaje odpowiednie środki ostrożności.
Kto w takim razie musi umieścić etykietę CLP na swoich produktach?
- Każdy kto wprowadza na rynek produkt niebezpieczny, jest odpowiedzialny za oznakowanie swoich produktów. Nie wolno wprowadzić do obrotu produktów zapachowych o właściwościach niebezpiecznych, jeśli nie są one zgodne z przepisami CLP. Co w tym wypadku oznacza wprowadzenie na rynek? Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu CLP, wprowadzenie mieszaniny lub substancji chemicznej jest udostępnieniem substancji lub mieszaniny stronie trzeciej. Oznacza to:
- Sprzedaż klientom
- Importowanie
- Rozdawanie swoich produktów (np. próbek)
Może się też tak wydarzyć, że w niektórych przypadkach etykieta CLP nie będzie wymagana np., jeżeli mieszanina zawiera składniki niebezpieczne poniżej określonych stężeń granicznych. Jednak w przypadku produktów z użyciem olejków zapachowych, zdarza się to bardzo rzadko. Dlatego też zawsze należy wykonać klasyfikację CLP dla mieszaniny chemicznej aby ustalić potencjalne zagrożenia.
Poniżej krótko opiszemy z jakich elementów składa się etykieta CLP:
- Identyfikator produktu — informacje dotyczące nazwy produktu i jego składu. W przypadku mieszanin identyfikatorem produktu będzie nazwa produktu gotowego. Należy pamiętać, że nazwa na etykiecie musi być zgodna z nazwą w Karcie Charakterystyki.
- Hasło ostrzegawcze - Istnieją trzy kategorie słów ostrzegawczych:
- niebezpieczeństwo
- ostrzeżenie
- puste (dotyczy mieszanin o niższej klasyfikacji zagrożenia). - Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia - zawiera szczegółowe informacje na temat zagrożenia.
- Piktogram - Działa jako wizualna reprezentacja zagrożenia. Nie może być mniejszy niż 1 cm kwadratowy mierzony wzdłuż boku piktogramu. Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia są przedstawione za pomocą piktogramów. Niektóre zagrożenia nie wymagają piktogramów wskazujących rodzaj zagrożenia, np. zagrożenia dla środowiska niższego stopnia.
- Ostrzeżenia ostrzegawcze - klasyfikację uzupełniania się zwrotami wskazującymi środki ostrożności zawierającymi wskazówki dotyczące bezpiecznego postępowania. np. P102 Chronić przed dziećmi.
- Informacja uzupełniająca – Tutaj może zostać zawarte ostrzeżenie EUH, kod UFI oraz wszelkie inne informacje, np. kody partii. Kod UFI powinien być wyraźnie widoczny, aby można go było łatwo odczytać bezpośrednio z produktu.
- Dane dostawcy – nazwa producenta, adres i numer telefonu – informuje nas kto jest odpowiedzialny za wprowadzenie produktu na rynek.
- Ilość nominalna
Poniżej przygotowaliśmy przykładową etykietę CLP dla świecy zapachowej z opisem poszczególnych elementów:
Rozporządzenie CLP ((WE) nr 1272/2008) jasno określa wytyczne dotyczące mocowania etykiety do produktu i mówi między innymi o tym, że etykieta musi być trwale przymocowana do opakowania i musi być czytelna w poziomie, gdy opakowanie jest normalnie ustawione. Jeżeli opakowanie stanowi kombinację opakowania wewnętrznego i zewnętrznego (np. świeca w pudełku), etykietę CLP należy umieścić zarówno na opakowaniu wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Jeżeli opakowanie ma kształt uniemożliwiający naklejenie etykiety, można zastosować przywiązaną zawieszkę z etykieta, rozkładaną etykietę lub etykietę tylko i wyłącznie na opakowaniu zewnętrznym.
Należy również wspomnieć, że na producencie leży obowiązek stałego monitorowania informacji dotyczących substancji chemicznych, które mogą mieć wpływ na klasyfikację jego produktów, a wszelkich aktualizacji należy dokonać niezwłocznie.
Etykieta bezpieczeństwa
Oprócz etykiety CLP producent świec ma również obowiązek umieszczenia tzw. „etykiety bezpieczeństwa” według norm europejskich BS EN 15494:2007. Pomimo tego że rozporządzenie CLP oraz BS EN 15494:2007 są dwoma różnymi rozporządzeniami, bardzo często etykietę CLP oraz etykietę bezpieczeństwa łączy się w jedność. Normy europejskie BS EN 15494:2007 wymagają, aby na etykiecie pojawił się ogólny znak ostrzegawczy (żółty, trójkątny piktogram z wykrzyknikiem). Ponadto, na etykiecie bezpieczeństwa musimy obowiązkowo umieścić minimum trzy komunikaty dotyczące bezpieczeństwa (patrz schemat poniżej). Komunikaty ostrzegawcze mogą być podawane w formie piktogramu lub tekstu. Jeśli używamy tekstu, musi on być przedstawiony w języku kraju, w którym sprzedawane są świece.
Oprócz minimalnych informacji dotyczących bezpieczeństwa, jak opisano powyżej, europejskie wytyczne według rozporządzenia BS EN 15494:2007 zachęca w stosownych przypadkach wykorzystanie opcjonalnych informacji dotyczących bezpieczeństwa. Opcjonalne ostrzeżenia zależą od rodzaju sprzedawanych świec, ponieważ nie wszystkie są odpowiednie dla wszystkich typów świec. Poniższa tabela przedstawia kilka popularnych przykładów:
.png)
Kod UFI
Wiedząc już co to jest karta charakterystyki, CLP oraz etykieta bezpieczeństwa musimy jeszcze przybliżyć temat kodu UFI oraz powiadomienia do ośrodka zatruć. Kod UFI jest również nieodłącznym elementem etykiety CLP oraz karty charakterystyki, jednakże nie jest on zawsze wymagany.
Kiedy w takim razie potrzebujesz kodu UFI na swoich produktach oraz czym on jest?
Od 1 stycznia 2021 r. każdy produkt wprowadzany na rynek europejski, sklasyfikowany ze względu na zagrożenie fizyczne lub zdrowotne według wytycznych CLP, musi mieć kod UFI umieszczony na etykiecie CLP oraz karcie charakterystyki.
UFI (ang. unique formula identifier) to 16-znakowy kod alfanumeryczny, którego celem jest zapewnienie wyraźnego powiązania między informacjami przekazywanymi ośrodkom zatruć, a produktem wprowadzanym do obrotu. Informacje przekazane ośrodkom zatruć zostaną wykorzystane w przypadku wezwania pomocy, umożliwiając dokładniejsze zdiagnozowanie przyczyny zatrucia i pozwoli uniknąć niepotrzebnego, nadmiernego leczenia, które często jest stosowane na wszelki wypadek.
Umieszczenie UFI na etykiecie musi zbiegać się z przesłaniem informacji do ośrodka zatruć w zharmonizowanym formacie PCN (ang. Poison Centres Notification), który jest wspólny dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Kod UFI działa jako łącznik danego produktu z dokładnymi informacjami na temat danej mieszaniny chemicznej – sam kod bez powiązanego powiadomienia jest nieważny, ponieważ nie ujawnia żadnych informacji o składzie. Kod UFI jest zawsze unikalny w zależności od składu mieszaniny.
Podobnie jak w przypadku karty i klasyfikacji CLP, ciągłe monitorowanie informacji dotyczących substancji chemicznych, które mogą bezpośrednio wpłynąć na klasyfikację mieszaniny jest wymagane, a jakiekolwiek zmiany dotyczące produktu wymagają wykonania aktualizacji powiadomienia do ośrodka zatruć.
W przypadku potrzeby wykonania aktualizacji powiadomienia, możliwe są dwa scenariusze:
- Pierwszy, w którym należy przeprowadzić aktualizację, ale kod UFI pozostanie taki sam, jak przy pierwszym zawiadomieniu. Dzieję się tak w przypadku jeśli np., nazwa mieszaniny (produktu) uległa zmianie, chciałbyś poszerzyć obszar rynkowy sprzedaży (wprowadzić produkt do obrotu w innych krajach Unii Europejskiej), w przypadku nowego opakowania, zmianie klasyfikacji mieszaniny, dostępu nowych informacji toksykologicznych.
- Drugi, w którym należy dokonać aktualizacji i wygenerować nowy kod UFI. Dzieje się tak w przypadku np., dodania, zastąpienia lub usunięcie substancji w danej mieszaninie lub zmianie składu.
Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu rozumiecie już, że karta charakterystyki, klasyfikacja CLP oraz kod UFI tworzą jedność i wzajemnie się uzupełniają, tworząc rzetelne źródło informacji na temat mieszanin chemicznych. Informują użytkowników naszych wyrobów (konsumentów), o potencjalnych zagrożeniach wynikających z użytkowania danych produktów dzięki czemu mogą świadomiej korzystać z produktów dostępnych na rynku.
Autor artykułu: Julia Kreyser Laboratorium świec https://laboratorium-swiec.pl/